Η Donna Norton (2010) προσδιορίζει την αξία της λογοτεχνίας για τους νέους στο βιβλίο της «Through the Eyes of a Child». Η παιδική λογοτεχνία είναι σημαντική επειδή παρέχει στους μαθητές ευκαιρίες να ανταποκριθούν στη λογοτεχνία. Δίνει στους μαθητές εκτίμηση για τη δική τους πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για εκείνες των άλλων. Βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν συναισθηματική νοημοσύνη και δημιουργικότητα. Επίσης καλλιεργεί την ανάπτυξη της προσωπικότητας και των κοινωνικών δεξιοτήτων του μαθητή και μεταδίδει σημαντική βιβλιογραφία και θέματα από τη μία γενιά στην άλλη. Πιο συγκεγκριμένα η λογοτεχνία είναι πολύ σημαντική στην ανάπτυξη του παιδιού και στη σωστή ένταξη του στην κοινωνία. Αυτό το άρθρο θα αναλύσει περιεκτικά τις αξίες της λογοτεχνίας για την ανάπτυξη των παιδιών. 

Η πρώτη αξία που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι η παιδική λογοτεχνία παρέχει στους μαθητές την ευκαιρία να ανταποκριθούν στη λογοτεχνία και να αναπτύξουν τις δικές τους απόψεις σχετικά με το θέμα. Αυτό ενισχύει το γνωστικό αναπτυξιακό πεδίο καθώς ενθαρρύνει τη βαθύτερη σκέψη για τη λογοτεχνία. Η ποιοτική βιβλιογραφία δεν λέει στον αναγνώστη όλα όσα πρέπει να γνωρίζει αλλά επιτρέπει κάποια διαφορά απόψεων. Ένας αναγνώστης μπορεί να πάρει κάτι εντελώς διαφορετικό από ένα  κομμάτι της λογοτεχνίας από τον επόμενο αναγνώστη, με βάση των προσωπικών απόψεων  και εμπειριών των αναγνωστών. Οι μαθητές μπορούν να μάθουν να αξιολογούν και να αναλύουν τη λογοτεχνία, καθώς και να συνοψίζουν και να υποθέτουν σχετικά με το θέμα. Επίσης θα μπορούσαν να αναλύσουν τις εικόνες και να αναπτύξουν τον δικό τους διάλογο για την ιστορία. Αυτό ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες των μαθητών στο να είναι σε θέση να διαμορφώσουν απόψεις από μόνα τους και να εκφραστούν μέσω της γλώσσας συνοψίζοντας την πλοκή ενός βιβλίου χωρίς λέξεις.

Δεύτερον, η παιδική βιβλιογραφία παρέχει τη δυνατότητα στους μαθητές να μάθουν για τη δική τους πολιτιστική κληρονομιά και τους πολιτισμούς άλλων ανθρώπων. Τα παιδιά διαβάζοντας μαθαίνουν για τη διαφορετικότητα και αποδέχονται άλλες φυλές σαν όμοιους τους. Κατά την γνώμη μου, η λογοτεχνία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τρόπος να μειωθεί ο ρατσισμός, καθώς μέσω της ανάγνωσης τα παιδιά κατανοήσουν τη ”διαφορετικότητα” και τις πολιτιστικές διαφορές και εν τέλει τις αποδεχτούν ίσως να γίνουν ενήλικες που αποδέχονται το διαφορετικό. Ωστόσο, θα πρέπει οι δάσκαλοι και οι γονείς να είναι πολύ προσεκτικοί όταν επιλέγουν ποια βιβλία θα προτείνουν σε νέους αναγνώστες. Υπάρχουν μερικά παραμύθια, που περιέχουν κατάφωρα στερεότυπα και ανακρίβειες σχετικά με ορισμένες πολιτιστικές ομάδες. Αυτό περιλαμβάνει βιβλία όπως το «Brother Eagle,Sister Sky» (Susan Jeffers, 1991) ή το «The Rough-Face Girl» (Rafe Martin, 1992). Και οι δύο αυτές ιστορίες απεικονίζουν ιθαγενείς Αμερικανούς με λανθασμένο τρόπο και περιέχουν παρερμηνείες για το τι πραγματικά συνέβη στην ιστορία.

Τρίτον, η παιδική βιβλιογραφία βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν συναισθηματική νοημοσύνη. Οι ιστορίες έχουν τη δύναμη να προωθήσουν τη συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη. Η παιδική βιβλιογραφία περιέχει πολλές στιγμές κρίσης, όταν οι χαρακτήρες παίρνουν ηθικές αποφάσεις και συλλογίζονται οι λόγοι των αποφάσεών τους. Το «Guji Guji» (Chih-Yuan Chen, 2004), για παράδειγμα, είναι μια ιστορία για έναν κροκόδειλο που υιοθετείται σε μια οικογένεια παπιών. Τελικά πρέπει να επιλέξει μεταξύ της προδοσίας της υιοθετημένης οικογένειάς του και της επιστροφής στα δικά του «είδη» και αποφασίζει να παραμείνει πιστός στις πεποιθήσεις του και να μην προδώσει την οικογένειά του. Εκτός από την αξία της οικογένειας, τα παιδικά βιβλία ενθαρρύνουν τους μαθητές να σκέφτονται βαθύτερα για τα συναισθήματα τους με το θα θίγουν το του θανάτου. Με το να πεθάνει ένα ήρωας στο βιβλίο,  βοηθούν το παιδί να μάθει να χειρίζεται τη θλίψη. Επίσης υπάρχουν βιβλία που μιλούν για το τι είναι η πραγματική ευτυχία, ποια είναι η αξία της ελευθερίας και έτσι το παιδί μπαίνει σε  φιλοσοφική αναζήτηση.

Η παιδική βιβλιογραφία ενθαρρύνει επίσης τη δημιουργικότητα. Η Donna Norton τονίζει «το ρόλο που παίζει η λογοτεχνία στην καλλιέργεια και την επέκταση της φαντασίας» (2010). Υπάρχουν  πρωτότυπα βιβλία που ενθαρρύνουν τους μαθητές να μάθουν για τη μουσική και την τέχνη.  

Η παιδική λογοτεχνία έχει αξία επειδή προάγει την προσωπικότητα και την κοινωνική ανάπτυξη. Μπορεί να τα βοηθήσει να εξελιχθούν σε ευγενικούς, ευφυείς και φιλικούς ανθρώπους. Ο αναπτυξιακός ψυχολόγος Jean Piaget λέει ότι όταν οι μαθητές γίνονται λιγότερο εγωκεντρικοί. Το να είσαι σε θέση να κατανοήσεις τις απόψεις άλλων ανθρώπων και να μην είσαι εγωιστής είναι σημαντικές δεξιότητες που πρέπει να καλλιεργούν οι ενήλικες στα παιδιά. Η παιδική βιβλιογραφία μπορεί επίσης να ενθαρρύνει τους μαθητές να αναπτύξουν σχέσεις με άλλους ανθρώπους, ενθαρρύνοντας την κοινωνική επαφή, με την απεικόνιση  μια φιλίας στην ιστορία.

Οι γονείς καθώς και οι δάσκαλοι θα πρέπει να εντάξουν τα παιδιά από πολύ νωρίς στο κόσμο της λογοτεχνίας, καθώς θα δημιουργήσουν έναν άξιο ενήλικα, ένα σωστό πολίτη στη κοινωνία. Όταν διαβάζεις είναι σαν να ταξιδεύεις σε νέο κόσμο, σε μία διαφορετική κατάσταση από τη δίκη σου, ταξιδεύεις πίσω στο χρόνο αλλά και σε ένα καλύτερο μέλλον. Διαβάζοντας νιώθεις ότι ο ήρωας μπορεί να αισθάνεσαι ότι εσύ τώρα, ή να αισθανθείς όπως ένα άλλο άτομο στον κοινωνικό σου κύκλο. Διαβάζοντας εμπλουτίζεις τις γνώσεις σου και αναπτύσσεται η φαντασία σου, γίνεσαι δημιουργικός και ίσως βρεις και απαντήσεις σε αυτά που σε προβληματίζουν. Με το να διαβάζεις γίνεσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου!

 

ΠΗΓΗ

The value of children’s literature, Journal by Martha Crippen (2012)