Ο Ilya Efimovich Repin (Ιλιά Ρεπίν) γεννήθηκε στις 24 Ιουλίου του 1844 στην πόλη Chuguev, στο Κυβερνείο Kharko της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, στην καρδιά της ιστορικής περιοχής Sloboda, της Ουκρανίας. Καταγόταν από στρατιωτική οικογένεια, καθώς ο πατέρας του Yefim Vasilyevich Repin (1804-1894) υπηρετούσε σε ένα σύνταγμα Uhlan του Αυτοκρατορικού Ρωσικού Στρατού και η μητέρα του Tatiana Stepanova Repina (1811—1880), ήταν επίσης κόρη στρατιώτη. Είχε οικογενειακούς δεσμούς με ευγενείς και αξιωματικούς. Το 1855, σε ηλικία έντεκα ετών, γράφτηκε στο τοπικό σχολείο όπου δίδασκε η μητέρα του. Έδειξε ταλέντο στο σχέδιο και τη ζωγραφική και όταν ήταν δεκατριών ετών, ο πατέρας του τον έγραψε στο εργαστήριο του Ivan Bunakov, ενός αγιογράφου. Εκεί διδάχτηκε να αποκαθιστά παλιές εικόνες, και να ζωγραφίζει αγιογραφίες όπου αργότερα το έκανε επάγγελμα, και έγινε γνωστός στους τοπικούς αριστοκράτες όπου τον καλούσαν να ζωγραφίσει τα πορτρέτα τους.
Τον Οκτώβριο του 1863 διαγωνίστηκε για εισαγωγή στην Imperial Academy of Arts (Αυτοκρατορική Ακαδημία Τεχνών) στην Αγία Πετρούπολη, αν και απέτυχε στην πρώτη του προσπάθεια τον Ιανουάριο του 1864 τα κατάφερε και του επετράπη, χωρίς αμοιβή, να παρακολουθήσει μαθήματα. Στην ακαδημία γνώρισε τον ζωγράφο Ivan Kramskoi, ο οποίος έγινε καθηγητής και μέντοράς του. Όταν ο Kramskoi ίδρυσε την πρώτη ανεξάρτητη ένωση Ρώσων καλλιτεχνών, όπου ο Repin έγινε μέλος. Το 1869 του απονεμήθηκε χρυσό μετάλλιο δεύτερης κατηγορίας για τον πίνακα του Job and his friends:
Το 1870, με δύο άλλους καλλιτέχνες, ο Repin ταξίδεψε στον ποταμό Βόλγα για να σκιαγραφήσει τοπία και ρυμουλκά (barge haulers) της εποχής . Όταν επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη, η ποιότητα των σχεδίων του από τους βαρκάρηδες του Βόλγα του χάρισε μια παραγγελία από τον Μεγάλο Δούκα Vladimir Alexandrovich για έναν πίνακα μεγάλης κλίμακας για το θέμα. Ο πίνακας με τίτλο Barge Haulers on the Volga ολοκληρώθηκε το 1873 και παρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση της Βιέννης, όπου του έφερε την πρώτη του διεθνή προσοχή. Του κέρδισε επίσης μια υποτροφία από την Ακαδημία Καλών Τεχνών, η οποία του επέτρεψε να κάνει μια εκτεταμένη περιοδεία αρκετών μηνών στην Αυστρία, στη συνέχεια στην Ιταλία και, τελικά, το 1873, στο Παρίσι. Το 1874 του απονεμήθηκε χρυσό μετάλλιο πρώτης τάξεως για τον πίνακα του The Resurrection of the Daughter of Jairu:
O Ilya Repin παρέμεινε στο Παρίσι για δύο χρόνια όπου ζωγράφισε τις λαϊκές αγορές και τις λεωφόρους του Παρισιού, και ιδιαίτερα τα ποικίλα πρόσωπα και τα κοστούμια των Παριζιάνων κάθε τάξης. Το σημαντικότερο ρωσικό έργο του που δημιουργήθηκε στο Παρίσι ήταν το Sadko (1876), μια μυστικιστική αλληγορία ενός υποθαλάσσιου βασιλείου, που περιλάμβανε στοιχεία της Art Nouveau. Έδωσε στη νεαρή ηρωίδα ένα ρωσικό πρόσωπο, περιτριγυρισμένο από ένα περίεργο και εξωτικό σκηνικό. Το 1876, ο πινακας του Sadko του κέρδισε μια θέση στη Ρωσική Ακαδημία Καλών Τεχνών:
Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, επικεντρώθηκε στην απεικόνιση σκηνών από τη ρωσική ιστορία, ενώ φιλοτέχνησε τα πορτρέτα των πιο διάσημων προσώπων της εποχής του. Ο Ρέπιν συγκαταλέγεται στους πιο προικισμένους εκπροσώπους της «Ομάδας των Περιπλανώμενων» (Πιριντβίζνικι), που διοργάνωναν περιοδεύουσες εκθέσεις στη ρωσική ύπαιθρο, ως μια ιδεολογική πορεία προς το λαό. Το 1894 έγινε καθηγητής της Ιστορικής Ζωγραφικής στην Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης.
Το 1880 ο Λέων Τολστόι ήρθε στο μικρό στούντιο του Repin στην οδό Bolshoi Trubny στη Μόσχα για να συστηθεί και έτσι εξελίχθηκε μια φιλία μεταξύ του 36χρονου ζωγράφου και του 52χρονου συγγραφέα που κράτησε τριάντα χρόνια μέχρι τον θάνατο του Τολστόι το 1910. Ο καλλιτέχνης επισκεπτόταν τακτικά τον Τολστόι στην κατοικία του στη Μόσχα και το εξοχικό του κτήμα στη Yasnaya Polyana. Ζωγράφισε μια σειρά από πορτρέτα του Τολστόι φορώντας αγροτικό φόρεμα, να εργάζεται και να διαβάζει κάτω από ένα δέντρο στο Yasnaya Polyana. Ο Repin, παρά την ηλικία του, ίππευε με τον συγγραφέα, έκανε πεζοπορία στην ύπαιθρο καθώς συζητούσαν για φιλοσοφία και ηθική. Τα πορτρέτα του Τολστόι από τον καλλιτέχνη με εξοχικό φόρεμα εκτέθηκαν ευρέως και βοήθησαν στη δημιουργία της θρυλικής εικόνας του Τολστόι.
Τον Μάιο του 1872 παντρεύτηκε τη Vera Alexeievna Shevtsova (1855-1917), η οποία τον ακολουθούσε στα ταξίδια του. Αν και απέκτησαν μαζί 4 παιδιά, ο γάμος τους ήταν δύσκολος και έτσι χώρισαν μετά από δεκαπέντε χρόνια γάμου.
Ο Ilya Repin πέθανε το 1930 και το σπίτι του, όπου έζησε τα τελευταία 30 χρόνια, έγινε μουσείο με ονομασία Penaty Estate Museum, το 1940.Το μουσείο περιέχει 600 έργα του και είναι προστατευμένο από την UNESCO και βρίσκεται στην περιοχή Repino της Αγίας Πετρούπολης . Υπήρξε ο πρώτος Ρώσος καλλιτέχνης που έγινε γνωστός διεθνώς με έργα που είχαν θέμα την ρωσική κουλτούρα.
Δες πιο κάτω διάσημα ποτρέτα που ζωγράφησε ο καλλιτέχνης: