10 πράγματα που μας μαθαίνει η Στωϊκή Φιλοσοφία
Ο Στωικισμός είναι φιλοσοφική σχολή των Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών χρόνων (300 π.Χ. – περίπου 250 μ.Χ.), η οποία ιδρύθηκε στην Αθήνα από τον Ζήνωνα τον Κιτιέα με κέντρο την Ποικίλη Στοά, από όπου και πήρε το όνομά της.
Οι πιο σημαντικοί Στωϊκοί θεωρούνται ο Σενέκας, ο Επίκτητος και ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος, οι οποίοι έδωσαν στην ανθρωπότητα μια φιλοσοφική πυξίδα που οδηγεί προς μια ζωή αρετής και γαλήνης.
Διαβάζοντας τα έργα τους μπορεί κανείς να πάρει σημαντικά διδάγματα ως προς τη στάση απέναντι στη ζωή αλλά και προς τον εαυτό μας και τους άλλους.
Τα δέκα πιο σημαντικά που ξεχώρισα είναι τα πιο κάτω και τα παρουσιάζω με απλά λόγια:
- Με δεδομένο ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα που συμβαίνουν στη ζωή, είναι καλό να επικεντρώνουμε τις προσπάθειες και τα συναισθήματά μας σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και όχι σε αυτά για τα οποία δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, για να επιτύχουμε ψυχική γαλήνη.
- Το να κάνεις κακό στους άλλους πάει ενάντια στην ανθρώπινη φύση. Η ηθική είναι ο σωστός τρόπος να ζει κανείς και το να είναι καλός άνθρωπος, χρήσιμος για την κοινωνία και την ανθρωπότητα.
- Γεμίζει ηρεμία όποιος δεν κοιτάζει τι είπε, τι έκανε και τι σκέφτηκε ο διπλανός του, αλλά μόνο τι κάνει ο ίδιος ώστε να είναι δίκαιη και ευσεβής η πράξη του. Όπως είπε και ο Αγάθων, «Μη στρέφεις το βλέμμα στους σκοτεινούς χαρακτήρες αλλά τρέχα προς τον στόχο σου χωρίς να παρεκκλίνεις».
- «Να εναρμονίζεσαι με τα πράγματα που σου έλαχαν, και ν’ αγαπάς τους ανθρώπους που η μοίρα σ’ έταξε να ζεις κοντά τους, όμως να τους αγαπάς αληθινά». «Μονάχα ν’ αγαπάς αυτό που σου συμβαίνει κι είναι συνυφασμένο με τη μοίρα. Τι πιο αρμονικό;» Γενικά οι Στωικοί πιστεύουν πολύ στη μοίρα, στο πεπρωμένο, στο αναπόφευκτο και θεωρούν ότι όσο πιο πολύ αποδέχεται κανείς τη μοίρα του και μαθαίνει να ζει με αυτά που του συνέβησαν, τόσο πιο ήρεμος είναι.
- Μάθε να δίνεις προσοχή και να μην αφαιρείσαι όταν μιλά ο άλλος και όσο είναι δυνατό να μπαίνεις μες την ψυχή αυτού που μιλάει.
- Μην ντρέπεσαι να δέχεσαι βοήθεια. Όπως γράφει και ο Μάρκος Αυρήλιος, «έχεις να κάνεις το καθήκον σου σαν στρατιώτης σε πολιορκία. Κι αν κουτσαίνεις και δεν μπορούσες μονάχος σου ν’ ανεβείς τις επάλξεις, ενώ θα τα κατάφερνες με τη βοήθεια κάποιου άλλου – τι θα έκανες;
- Να μην ανησυχείς για το μέλλον και να εστιάζεις στο τώρα. Γιατί όταν τα μελλοντικά πράγματα έρθουν θα έχεις τη λογική / το μυαλό να τα αντιμετωπίσεις όπως αντιμετωπίζεις και τα παρόντα.
- Η αλλαγή είναι μέρος της Φύσης και της ομαλής λειτουργίας του σύμπαντος. Δεν πρέπει να φοβόμαστε την αλλαγή, αντίθετα. Η δική μας μεταβολή, το να αλλάζουμε δηλαδή και να προσαρμοζόμαστε σε νέες καταστάσεις είναι το ίδιο πράγμα και εξίσου αναγκαία για την ομαλή λειτουργία των πάντων.
- Να ζεις κάθε μέρα λες και είναι η τελευταία σου. Χωρίς εντάσεις, χωρίς αδράνεια, χωρίς να υποκρίνεσαι.
- Να παίρνεις χωρίς έπαρση, να παραχωρείς χωρίς δυσκολία.
