«Κάποιες ιδέες μοιάζουν αποτυχημένες ενώ στη πραγματικότητα είναι τεράστιες οδικές πινακίδες που δείχνουν προς μια επαναστατική ανακάλυψη. Μια αποτυχημένη ιδέα έπαιξε ένα ρόλο κλειδί στην ανακάλυψή της Θεωρίας της  Σχετικότητας από τον Αϊνστάιν. Όταν ο Άλμπερτ Αϊνστάιν (1879- 1955) έκανε αυτή την ανακάλυψη, βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό  σε ένα αποτυχημένο πείραμα.

Το 1887, οι επιστήμονες Albert A. Michelson (1852-1931) και Edward W. Morley (1838-1923) ξεκίνησαν να μετρήσουν τη αλλαγή στην ταχύτητα του φώτος. Αυτή η αλλαγή ήταν μια σημαντική πρόγνωση των τωρινών θεωριών της φυσικής. Επινόησαν ένα ευφυέστατο πείραμά για να δείξουν ότι το φως που ταξίδευε αντίθετα από τη κίνηση της Γης ‘‘έτρεχε’’ πιο αργά από το φως που ταξίδευε κατά μήκος της πορείας της Γης.

Για να γίνει αυτό το πείραμα χρειάστηκε μια πολύ μεγάλη και μεγαλοφυής συσκευή. Μετά από κάτι μήνες προσεκτικής προετοιμασίας όλα ήταν έτοιμα. Οι δύο επιστήμονες περίμεναν να γίνουν διάσημοι, να του καλούν σε σημαντικές δεξιώσεις και να πεθάνουν ικανοποιημένοι πως οι φοιτητές φυσικής τους επόμενους αιώνες θα υποχρεωνόντουσαν να μαθαίνουν για την ιδιοφυΐα τους.

Όμως κάτι πήγε στραβά και το έξυπνο πείραμα τους δεν μπόρεσε να ανιχνεύσει καμία αλλαγή στη ταχύτητα του φωτός, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί αποτυχημένο. Οι Michelson και Morley δεν επιχείρησαν να το συνεχίσουν. Φυσικά όμως ανακάλυψαν το κύριο ‘‘κλειδί‘’: πως το φως ταξιδεύει πάντα με την ίδια ταχύτητα. Αυτό το ‘‘κλειδί’’ επέτρεψε στον Αϊνστάιν να ανακαλύψει χρόνια αργότερα τις αρχές της σχετικότητας. Οι δύο επιστήμονες θα μπορούσαν να είχαν γίνει το ίδιο διάσημοι με τον Αϊνστάιν, αν γνώριζαν ότι το λάθος τους ήταν στην πραγματικότητα μια επαναστατική ανακάλυψη.

Οι κακές ιδέες είναι ουσιαστικής σημασίας στην ανακάλυψη καλών λύσεων. Η καινοτομία σπάνια είναι μια ευθεία γραμμή από το πρόβλημα έως τη λύση. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει περιορισμούς ικανότητας, ούτε φαίνεται να έχει κάποια δυσκολία να εξετάζει πολυάριθμες επιλογές. Η σημερινή λάθος ιδέα μπορεί να θαυμάσια αύριο να αποδειχθεί φλέβα χρυσού».

*Το πιο πάνω κείμενο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο: Σκέψου σαν τον Αϊνστάιν, Κεφάλαιο 4: Δεν υπάρχουν Λάθος Ιδέες (σελ. 79-84).

Ο συγγραφέας Scott Thorpe, κάτοχος μεταπτυχιακού στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, έχει λανσάρει σημαντικά προϊόντα στην αγορά, όπως ρομπότ και ιατρικές συσκευές, από το ξεκίνημα της Silicon Valley (παγκόσμιο κέντρο και ο οίκος διεθνών εταιρειών τεχνολογίας, λογισμικού και διαδικτύου στις  Η.Π.Α.). Ο Thorpe πιστεύει πως ο τρόπος σκέψεις του Αϊνστάιν οδηγεί στην καινοτομία και στη λύση προβλημάτων.

O Thorpe προτείνει να καταγράφουμε όλες τις ιδέες μας, καλές και κακές ώστε να μπορέσουμε να τις χρησιμοποιήσουμε στο μέλλον. Επίσης εκτός από απλή καταγραφή των ιδεών, μας προτείνει να  εξετάζουμε τους λόγους που πιθανόν να λειτουργήσουν οι ιδέες μας και τους λόγους που δεν θα λειτουργήσουν. Τέλος τονίζει να καταγράφουμε τις συνδέσεις μεταξύ άλλων ιδεών και σκέψεων, ώστε να ξεπηδήσουν κι άλλες ιδέες στο μυαλό μας. 

Πηγή: Σκέψου σαν τον Αϊνστάιν (2002) Scott Thorpe, Εκδόσεις: Η Δυναμική της Επιτυχίας