Ο Günter Wilhelm Grass (1927 –2015) ήταν Γερμανός μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, εικονογράφος, γραφίστας, γλύπτης και παραλήπτης του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1999. Είναι ένας από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς Γερμανούς συγγραφείς.
Γεννήθηκε στην Ελεύθερη Πόλη του Ντάντσιγκ (τώρα μέρος της Πολωνία) και πέρασε από το κίνημα της νεολαίας του Χίτλερ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 2006, αποκάλυψε ο ίδιος ο Grass σε συνέντευξη του, πως κλήθηκε να υπηρετήσει στη Waffen-SS (η ελίτ στρατιωτική πτέρυγα του Ναζιστικού Κόμματος) σε ηλικία μόλις 17 ετών. Τραυματίστηκε στη μάχη και έγινε αιχμάλωτος πολέμου το 1945 από τις δυνάμεις των Η.Π.Α. Αργότερα, όταν αποφυλακίστηκε το 1946, ενώ ήταν φοιτητής τέχνης στο Ντίσελντορφ, συντηρούσε τον εαυτό του ως έμπορος στη μαύρη αγορά, ως κόφτης ταφοπλακών και ως ντράμερ σε μια μπάντα τζαζ. Ενθαρρυμένος από την ένωση συγγραφέων Gruppe 47, έγραψε τα πρώτα του ποιήματα και θεατρικά έργα, με μικρή επιτυχία.
Ο Grass άρχισε να γράφει τη δεκαετία του 1950 και είναι περισσότερο γνωστός για την σειρά βιβλίων του Danzig Trilogy, με πιο γνωστό το βιβλίο της τριλογίας να είναι το πρώτο με τίτλο «The Tin Drum» (Γερμανικός τίτλος: «Die Blechtrommel») του 1959. Το The Tin Drum διασκευάστηκε σε ομώνυμη ταινία, η οποία κέρδισε τόσο τον Χρυσό Φοίνικα του 1979, όσο και το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Ο πρωταγωνιστής του The Tin Drum, Oskar Matzerath, αφηγείται το μυθιστόρημα από ένα άσυλο για τρελούς. Ισχυρίζεται ότι συνειδητά σταμάτησε να μεγαλώνει σε ηλικία τριών ετών σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ενηλικίωση και αν και διανοητικά φυσιολογικός, έχει σώμα νάνου.
Το μυθιστόρημα του «The Cat and Mouse» (1961) είναι το δεύτερο μυθιστόρημα της τριλογίας, ενώ το «Dog Years» (1963) είναι το τελευταίο. Η Τριλογία επικεντρώνεται στην άνοδο του ναζισμού και στο πώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επηρέασε τη πόλη Ντάντσιγκ.
Δες πιο κάτω τις πρώτες εκδόσεις της Τριλογίας Danzig:
Το 1977 εκδόθηκε το μυθιστόρημα του με τίτλο «The Flounder» (Γερμανικός τίτλος: «Der Butt») και βασίζεται στο παραμύθι του “Ο ψαράς και η γυναίκα του” και πραγματεύεται τον αγώνα μεταξύ των φύλων. Έχει κατακριθεί ως αντιφεμινιστικό μυθιστόρημα.
To 1986, ο συγγραφέας έκδωσε το βιβλίο «The Rat» (Γερμανικός τίτλος: «Die Rättin»), που είχε ένα όραμα για το τέλος της ανθρώπινης φυλής που εκφράζει τον φόβο του Grass για το πυρηνικό ολοκαύτωμα και την περιβαλλοντική καταστροφή. Ενώ το 1992, εκδόθηκε το βιβλίο του Grass «The Call of the Toad» (Γερμανικός τίτλος:«Unkenrufe»), που αφορούσε την άβολη σχέση της Πολωνίας με τη Γερμανία.
Επίσης στο μυθιστόρημα «My Century» (Γερμανικός τίτλος: «Der Butt»Mein Jahrhundert) του 1999, ο συγγραφέας κάλυψε πολλά από τα βάναυσα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Γενικά τα βιβλία του διαπραγματεύονταν πολιτικά γεγονότα.
Το 1999, η Σουηδική Ακαδημία απένειμε στον Grass το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Βραβεύτηκε διότι ‘‘οι κάπως παιχνιδιάρικες μαύρες ιστορίες του απεικονίζουν το ξεχασμένο πρόσωπο της ιστορίας’’. Ο Grass ήταν ένας μακροχρόνιος συμμετέχων στην πολιτική του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στο Δυτικό Βερολίνο, αγωνιζόμενος για κοινωνικούς και λογοτεχνικούς σκοπούς. Όταν του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν ότι οι ισχυρές, και μερικές φορές αντιδημοφιλείς, πολιτικές πεποιθήσεις του τον είχαν εμποδίσει να λάβει το βραβείο νωρίτερα.
Το 2002, ο Grass επέστρεψε στο προσκήνιο της παγκόσμιας λογοτεχνίας με το «Crabwalk» (Γερμανικός τίτλος: «Im Krebsgang»). Αυτή η νουβέλα, ένας από τους βασικούς χαρακτήρες της οποίας εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο «Cat and Mouse», ήταν το πιο επιτυχημένο έργο του Grass εδώ και δεκαετίες. Η πλοκή είχε να κάνει με ένα προσφυγικό πλοίο, γεμάτο με χιλιάδες Γερμανούς, που βυθίστηκε από ένα σοβιετικό ρωσικό υποβρύχιο, σκοτώνοντας τους περισσότερους επιβαίνοντες. Ήταν ένα από τα πολλά έργα από τα τέλη του 20ου αιώνα που διερεύνησαν τη θυματοποίηση των Γερμανών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το 2006, ο Grass δημοσίευσε τον πρώτο τόμο μιας τριλογίας αυτοβιογραφικών απομνημονευμάτων, με τίτλο «Peeling the Onion» (Γερμανικός τίτλος:«Beim Häuten der Zwiebel»). Η αποκάλυψη από τον ίδιο τον Grass για τη συμμετοχή του στη Waffen-SS,την παραστρατιωτική οργάνωση του Ναζιστικού Κόμματος, που εξελίχθηκε σε στρατιωτική δύναμη της Ναζιστικής Γερμανίας, ήρθε λίγο πριν από τη δημοσίευση των απομνημονευμάτων και προκάλεσε διαμάχη, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι υπονομεύει την ηθική του εξουσία.
Όσο αφορά την προσωπική του ζωή, απέκτησε έξι παιδιά από τρεις διαφορετικές γυναίκες, τέσσερα από τα οποία ήταν από τη πρώτη σύζυγο του. Επίσης είχε δύο θετούς γιους από τον δεύτερο γάμο του.
Ο Grass πέθανε σε ηλικία 87 ετών από πνευμονική λοίμωξη στις 13 Απριλίου του 2015 σε ένα νοσοκομείο του Lübeck, καθώς ήταν μανιώδης καπνιστής πίπας για το μεγαλύτερος τη ζωής του. Εκτός από τα μυθιστορήματα με τα οποία έγινε παγκόσμια γνωστός, έγραψε θεατρικά έργα και ασχολήθηκε με την ποίηση.
Μπορείς να δεις ολόκληρη τη εργογραφία του Gunter Grass στην επίσημη ιστοσελίδα του nobelprize.org.