Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ. στα Στάγειρα της Μακεδονίας. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες φιλοσόφους, αλλά κι ένας από τους θεμελιωτές της δυτικής φιλοσοφίας.
Η φιλοσοφία του διακρίνεται για την εμπειρική της προσέγγιση και την έμφαση που δίνει στη λογική και την παράδοση. Είναι θα λέγαμε μια φιλοσοφία που βασίζεται στην καθημερινότητα του ανθρώπου. Πυλώνας της φιλοσοφικής του σκέψης ήταν η θεωρία των τεσσάρων αιτιών, η υλική, η μορφική, η κινητική και η τελική.
Διατέλεσε μαθητής του Πλάτωνα στην περίφημη Ακαδημία του Πλάτωνος και αργότερα δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μάλιστα διαδέχθηκε τον Πλάτωνα στην Ακαδημία του και αργότερα ίδρυσε δική του σχολή, που ήταν η περίφημη Περιπατητική Σχολή, αφού δίδασκε τους μαθητές του περιπατώντας στους κήπους της σχολής. Όταν ήταν μαθητής του Πλάτωνα επηρεάστηκε από τι απόψεις του και ασπάστηκε τον πλατωνισμό, που ήταν περισσότερο θεωρητικός. Αργότερα όμως, μετά το θάνατο του πλάτωνα, μετατοπίστηκε στον εμπειρισμό, γιαυτό και τα περισσότερα έργα του είναι βγαλμένα από την εμπερία και την ανθρώπινη ζωή.
Η επιρροή της φιλοσοφίας του διατηρήθηκε όχι μόνο διά μέσου των μαθητών του και των μετέπειτα μελετητών του, αλλά και από τα έργα του, που κατά την περίοδο της Αναγέννησης μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες και μελετήθηκαν εκτενώς από διάφορους μελετητές.
Με τα έργα του συνέβαλε στην ανάπτυξη πολλών επιστημονικών κλάδων, όπως η Λογική, η Βιολογία και η Ζωολογία, η Φυσική, η Ηθική, η Πολιτική, η Ρητορική και η Ποιητική.
Μάλιστα θεωρείται ο πατέρας της Λογικής, αφού θεμελίωσε το σύστημα της συλλαβιστικής λογικής, που χρησιμοποιείται ως τις μέρες μας.
Σπουδαιότερα έργα του είναι:
Τα “Ηθικά Νικομάχεια” και τα “Ηθικά Ευδήμια”, όπου εξετάζει την ανθρώπινη ευτυχία και την ανθρώπινη αρετή, εισάγοντας την έννοια της μεσότητας, δηλαδή της ακολούθησης της μέσης οδού, ανάμεσα στα δύο άκρα κάθε κατάστασης. Κατά τον Αριστοτέλη, εδώ ακριβώς έγκειται η ένμοια της αρετής.
“Κατηγορίαι”, “Περί Ερμηνείας” και “Αναλυτικά Πρότερα”, που είναι κείμενα θεμελιώδη για την ανάπτυξη της λογικής.
Τα “Φυσικά”, όπου πραγματεύεται την κίνηση, την αλλαγή και την αιτιότητα, βασικές αρχές της φυσικής επιστήμης. Μάλιστα η θεωρία του για τα τέσσερα κυρίαρχα στοιχεία της φύσης, τη γη, το νερό, τον αέρα και τη φωτιά, για πολλούς αιώνες δέσποζε στη φυσική επιστήμη.
Η “Ρητορική”, όπου εμβαθύνει στις τεχνικές της επικοινωνίας και της πειθούς.
Η “Ποιητική”, στην οποία ερευνά την ποίηση και την τραγωδία, εισάγοντας την έννοια της κάθαρσης.
Τα “Πολιτικά”, στα οποία εξετάζει τις πόλεις-κράτη της εποχής του, τα είδη πολιτευμάτων και την ιδανική πολιτεία.
Τα “Περί Ζώων Ιστορίαι”, “Περί Ζώων Μορίων” και “Περί Ζώων Γενέσεως”, στα οποία ανάλυσε και ταξινόμησε πάμπολλα είδη ζώων και προσπάθησε να κατανοήσει τη βιολογική ποικιλία.
Η επιρροή της αριστοτέλειας φιλοσοφίας είναι εμφανής μέχρι σήμερα και το αποτύπωμά της το βρίσκουμε σε πολλούς επιστημονικούς και φιλοσοφικούς τομείς.
Ο Αριστοτέλης πέθανε στην Αρχαία Χαλκίδα το 322 π.Χ.
