Μοντέρνα Τέχνη θεωρείται η ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική και γραφικές τέχνες του τελευταίου μέρους του 19ου αιώνα μέχρι και τον 21ο αιώνα. Η Μοντέρνα Τέχνη περιλαμβάνει μια ευρεία ποικιλία κινημάτων, θεωριών και συμπεριφορών των οποίων ο μοντερνισμός έγκειται ιδιαίτερα σε μια τάση απόρριψης παραδοσιακών, ιστορικών ή ακαδημαϊκών μορφών και συμβάσεων σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια τέχνη περισσότερο σύμφωνη με τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές, οικονομικές και πνευματικές συνθήκες.
Κάποτε ο όρος «Μοντέρνα Τέχνη» συγχέεται με τον όρο «Σύγχρονη Τέχνη», ενώ η εμφανής διάφορα μεταξύ τους είναι ότι η Σύγχρονη Τέχνη (Contemporary Art) αναφέρεται στην τέχνη που δημιουργήθηκε και παράγεται από καλλιτέχνες που ζουν σήμερα. Τι είναι το μοντέρνο και το σύγχρονο στυλ; Το μοντέρνο στυλ έχει τις ρίζες του στις αρχές έως τα μέσα του 1900 και περιλαμβάνει έντονες γραμμές με φυσικά χρώματα. Το σύγχρονο στυλ περιλαμβάνει τις τάσεις του εδώ και του τώρα, και είναι βασικά η εξέλιξη του μοντερνισμού στο σήμερα.
Οι απαρχές της μοντέρνας ζωγραφικής δεν μπορούν να οροθετηθούν με σαφήνεια, αλλά υπάρχει γενική συμφωνία ότι ξεκίνησε στη Γαλλία του 19ου αιώνα με το κίνημα του Ιμπρεσιονισμού. Οι πίνακες του Gustave Courbet, του Edouard Manet και των ιμπρεσιονιστών αντιπροσωπεύουν μια βαθύτερη απόρριψη της επικρατούσας ακαδημαϊκής παράδοσης και μια αναζήτηση για μια πιο φυσιοκρατική αναπαράσταση του οπτικού κόσμου. Οι μετα-ιμπρεσιονιστές διάδοχοι αυτών των ζωγράφων μπορούν να θεωρηθούν ως πιο σύγχρονες όσον αφορά την αποκήρυξη των παραδοσιακών τεχνικών και του θέματος και την έκφραση ενός πιο υποκειμενικού προσωπικού οράματος.
Από τις αρχές του 20ου αιώνα παρατηρήθηκε έκρηξη στην τέχνη με την εμφάνιση διάφορων τεχνοτροπιών. Οι καλλιτέχνες πειραματίστηκαν όσο ποτέ άλλοτε αντλώντας έμπνευσή από τη σύγχρονη ζωή. Σπουδαίοι καλλιτέχνες της Μοντέρνας Τέχνης είναι οι εξής: Claude Monet, Vincent Van Gogh, Pablo Picasso, Marcel Duchamp, Salvador Dalí, Jackson Pollock, Wassily Kandinsky, Andy Warhol και Georgia O’Keeffe. Η εξέλιξη περιγράφεται συχνά ως «η άνοδος avant-guarde»-γαλλική λέξη που σημαίνει εμπροσθοφυλακή ενός στρατεύματος. Σήμερα χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει κάθε πρωτοποριακή τέχνη (Susie Hodge, 2019).
Ποικίλα κινήματα και στυλ αποτελούν τον πυρήνα της Μοντέρνας Τέχνης και αντιπροσωπεύουν ένα από τα κορυφαία σημεία της δυτικής οπτικής κουλτούρας. Αυτά τα κινήματα και τα παρακλάδια τους περιλαμβάνουν τα εξής:
- Neo-Impressionism (Νεοϊμπρεσιονισμός)
- Symbolism (Συμβολισμός)
- Fauvism (Φωβισμός)
- Cubism (Κυβισμός)
- Futurism (Φουτουρισμός)
- Expressionism & Neo- Expressionism (Εξπρεσιονισμός & Νεο- Εξπρεσιονισμός)
- Native Art/ Primitivism (Σουπρεματισμός)
- Constractivism (Κονστρουκτιβισμός)
- Metaphysical Painting (Μεταφυσική Ζωγραφική)
- De Stijl (Νεοπλαστικισμός)
- Dada (Ντανταϊσμός)
- Surrealism (Σουρεαλισμός)
- Art Nouveau (Αρ Νουβό)
- Social Realism (Κοινωνικός Ρεαλισμός)
- Abstract Expressionism (Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός)
- Pop Art (Ποπ Αρτ)
- Op Art (Οπ Αρτ)
- Minimalism (Μινιμαλισμός)
- Magic Realism (Μαγικός Ρεαλισμός)
- Arte Povera (Φτωχή Τέχνη)
- Conceptual Art (Εννοιολογική Τέχνη)
- Feminist Art (Φεμινιστική Τέχνη)
- Street Art (Τέχνη του Δρόμου)
- Performance Art (Τέχνη Αναπαράστασης)
- Digital Art (Ψηφιακή Τέχνη)
- Fluxus/Earth Art
- Land Art
- Spatialism
*Σε επόμενα άρθρα θα αναλυθούν τα καλλιτεχνικά κινήματα/στυλ σε βάθος.
Οι συνεχείς μεταβαλλόμενες συνθήκες ζωής δημιουργούν νέες προοπτικές έμπνευσης στους καλλιτέχνες. Αυτές οι συνθήκες περιλαμβάνουν την επιταχυνόμενη τεχνολογική αλλαγή, τη διεύρυνση της επιστημονικής γνώσης και κατανόησης, και συνάμα στις εναλλαγές ιδεολογιών και πεποιθήσεων, καθώς και τα κοινωνικά γεγονότα.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη της φωτογραφίας και των συναφών φωτομηχανικών τεχνικών αναπαραγωγής είχε μια σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη της Μοντέρνας Τέχνης, καθώς απελευθέρωσαν ή στέρησαν το σχέδιο και τη ζωγραφική που πριν οι καλλιτέχνες εκτελούνταν με το χέρι.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η τέχνη ακόμα εξελίσσεται και μας επιφυλάσσει πολλά ακόμα!
Πηγή: THE SHORT STORY OF MODERN ART, Susie Hodge (2019), Laurence King Publishing
