Ο «λακωνισμός», δηλαδή η δεξιότητα να μιλάει κανείς σύντομα και περιεκτικά, όπως πρόσταζε η εκπαίδευση στην αρχαία Σπάρτη δεν ήταν άσχετη με τη σπαρτιατική φιλοσοφία ζωής.
Η φλυαρία θεωρούνταν μειονέκτημα στη Σπαρτιατική ανατροφή των παιδιών. Τα παιδιά αναθρέφονταν στα πλαίσια ενός κλειστού στρατιωτικού κράτους, το οποίο είχε τόσο επεκταθεί στη γύρω περιοχή δια της βίας που φοβόταν ανά πάσα στιγμή την εξέγερση των κατοίκων που είχε υποδουλώσει.
Οι είλωτες, πρώην ιθαγενείς των περιοχών που κατέκτησαν οι Δωριείς και πλέον κυρίαρχη τάξη των Σπαρτιατών, είχαν συνείδηση της ταυτότητας τους και διακαή πόθο για απελευθέρωση.Έτσι, έπρεπε τα παιδιά να εκπαιδεύονται ως στρατιώτες, σκληρά και λιτά για να αντέχουν στις κακουχίες ενός πολέμου.
Στα πλαίσια αυτής της φιλοσοφίας ανήκε και η ξενηλασία, η εκδίωξη των ξένων από την πόλη της Σπάρτης, μήπως διαφθείρουν τους ντόπιους με ξένα έθιμα.Έτσι εξηγείται, λοιπόν και η λιτότητα στην έκφραση, ο λακωνισμός.
Κάθε πλουραλιστικό στοιχείο θεωρούνταν πολυτέλεια που φθείρει τον άνθρωπο στην αρχαία Σπάρτη και εν μέρει η τέχνη της λιτότητας θα έπρεπε να είναι το ζητούμενο και στη σύγχρονη εποχή.
Την ίδια στάση είχαν απέναντι στον λόγο και οι στωικοί φιλόσοφοι και η απλότητα στην ομιλία απαιτεί σίγουρα δεξιοτεχνία και την ικανότητα να αφαιρεί κανείς τα περιττά.
Μπορεί να υπήρξε σκληρή η αρχαία Σπάρτη με τα παιδιά της, αλλά ποιος δεν θαυμάζει οποιοδήποτε έχει την ικανότητα να μην είναι φλύαρος, αλλά λακωνικός κι εύστοχος;
Να λέει τόσα όσα πρέπει και να μη γίνεται αλαζόνας και φορτικός με τη φλυαρία του;
Ποιος δεν θαυμάζει όποιον έχει την ικανότητα να απλοποιεί;
Είναι ωραίο να μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα από την αρχαιότητα που μας είναι χρήσιμα διαχρονικά.
Ας εξασκήσουμε όσο μπορούμε την τέχνη του λακωνισμού. Σίγουρα θα μας κάνει καλό.
Εξάλλου “το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν”…
