Ακούμε συχνά τη φράση: «Εγώ, δεν θυμάμαι τι έφαγα χθες, θα θυμάμαι τι έγινε πέρσι;» Κι όμως… Έχουμε πιάσει τον εαυτό μας να θυμάται ασήμαντα γεγονότα που μετρούν κάποιες δεκαετίες. Από τα παιδικά μας χρόνια, από το σχολείο, από την εφηβεία, από το πανεπιστήμιο, από τη δουλειά. Παρόλα αυτά, δυσκολευόμαστε να ανακαλέσουμε πιο πρόσφατες στιγμές. Σαν να ξεχνάμε επιλεκτικά πατώντας τον κόκκινο διακόπτη. Ξεχνάμε τα μισά ψώνια, τις μισές δουλειές στο σπίτι, την υπόσχεση στη μάνα μας πως θα την πάμε μια βόλτα, τα γενέθλια της φίλης μας, την παρουσίαση του βιβλίου του συνάδελφού μας, τον γάμο της Ελένης, το τηλεφώνημα της Ανθής.
Σίγουρα, η μνήμη δεν μπορεί να αφομοιώσει όλες τις πληροφορίες που λαμβάνει με τον ίδιο τρόπο. Κάποιες τις καταγράφει ως σημαντικές και κάποιες άλλες, τις αξιολογεί ως ασήμαντες, με αποτέλεσμα να μπαίνουν στον φάκελο με την ανεπιθύμητη αλληλογραφία. Οι σημαντικές, θα αποτυπωθούν στο μυαλό μας για πάντα, ενώ οι άλλες θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας.
Τα αίτια της διαγραφής ορισμένων γεγονότων ή αναμνήσεων, είναι κυρίως ψυχολογικά. Ο εγκέφαλος επιλέγει να τις περιθωριοποιήσει και στη συνέχεια να τις εξαφανίσει από τη μνήμη.
Υπάρχει βέβαια και το άλλο σενάριο. Αυτό, που εμείς οι ίδιοι γράφουμε, όταν αποφασίσουμε να εκπαιδεύσουμε και να καθοδηγήσουμε τον εγκέφαλό μας κατά που μας βολεύει. Θυμόμαστε λοιπόν, αυτό που θέλουμε και, ξεχνάμε αυτό το οποίο δεν μας ενδιαφέρει και τόσο. Στη συνέχεια, πατάμε το πορτοκαλί κουμπί, της δικαιολογίας, προφασιζόμενοι μια απώλεια μνήμης.
Η επιλεκτική μνήμη μιας κοινωνίας, εναπόκειται στις προσωπικές ανάγκες, στο συμφέρον και στην ωφέλεια που επιθυμεί κάποιος να έχει, στο ηθικό, συναισθηματικό και υλικό πλαίσιο των καθημερινών σχέσεων. Το σίγουρο είναι, πως ο κάθε άνθρωπος, την εκλαμβάνει διαφορετικά!