Δεδομένου ότι η θρησκευτική ιστορία ήταν η μόνη πιθανή πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης για αιώνες, δεν προκαλεί έκπληξη ότι υπάρχουν διάφορες βιβλικές χριστουγεννιάτικες σκηνές σε όλα τα έργα των μεγάλων ζωγράφων. Επιλέξαμε για εσάς πέντε από τα πιο γνωστά κλασικά έργα τέχνης με θέμα τα Χριστουγέννα μέχρι σήμερα:
1.Mystic Nativity by Sandro Botticelli (1500)
Ο Sandro Botticelli (Σάντρο Μποτιτσέλι) ήταν ζωγράφος από την Πρώιμη Ιταλική Αναγέννηση και είναι πιθανώς περισσότερο γνωστός για τους μυθολογικούς πίνακες του. Το Mystic Nativity (ελλ. τίτλος: Μυστική Γέννηση) είναι ελαιογραφία και το μοναδικό υπογεγραμμένο έργο του καλλιτέχνη.
Επίσης το έργο έχει μια ασυνήθιστη εικονογραφία για πίνακα της Γέννησης, συνδυάζει στοιχεία της γέννησης του Χριστού με ένα όραμα της Δευτέρας Παρουσίας, όπως προειπώθηκε στο Βιβλίο της Αποκάλυψης. Οι άγγελοι στο έργο τέχνης είναι τοποθετημένοι κάτω από τον χρυσό τρούλο του ουρανού, ενώ από πάνω είναι μια ελληνική επιγραφή βασισμένη σε στίχους που σχετίζονται με την Αποκάλυψη.
Ο Μποτιτσέλι άρχισε να εργάζεται στη Μυστική Γέννηση αμέσως μετά το διάσημο κήρυγμα της Σαρακοστής του Σαβοναρόλα, το οποίο παρείχε το κεντρικό μοτίβο για τον πίνακα. Η σκηνή της Γέννησης του Μποτιτσέλι ενσωματώνει πιο σκοτεινά στοιχεία επηρεασμένα από τις απεικονίσεις του παραδείσου και της κόλασης του Δάντη. Ο κύκλος των δώδεκα αγγέλων στην κορυφή σημαίνει τις δώδεκα ώρες την ημέρα και τους δώδεκα μήνες σε ένα χρόνο. Ο πίνακας είναι άκρως συμβολικός και έχει αποτελέσει αντικείμενο ποικίλων αναλύσεων και ερμηνειών.
Ο πίνακας παραμένει ένα σημαντικό έργο στη συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης του Λονδίνου και συνεχίζει να μελετάται από ιστορικούς τέχνης και ενθουσιώδεις.
2.The Sistine Madonna by Raphael (1512-13)
Ο Ραφαήλ ήταν Ιταλός ζωγράφος και αρχιτέκτονας της Υψηλής Αναγέννησης. Ο πίνακας Sistine Madonna είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του καλλιτέχνη και πρόκειται για ελαιογραφία που παραγγέλθηκε από τον Πάπα Ιούλιο Β’ το 1512 για την εκκλησία του San Sisto, στην Piacenza.
Το δραματικό αριστούργημα του Ραφαήλ έχει μια συναρπαστική ιστορία που συνδυάζει τη χριστιανική εικονογραφία και τις δεξιότητες του ασκούμενου ψευδαισθησιμισμού. Η εικόνα του Πάπα Σίξτου Β΄ που φαίνεται στα αριστερά, επιλέχθηκε κυρίως επειδή ήταν ο προστάτης Άγιος της οικογένειας του Πάπα Ιούλιο Β’. Η Αγία Βαρβάρα, ζωγραφισμένη στα δεξιά της Παναγίας, κοιτάζει με το βλέμμα της προς τα κάτω προς τους δύο φτερωτούς αγγέλλους,που ατενίζουν με προσήλωση τις ουράνιες διαδικασίες από πάνω τους.
Ο πίνακας εκτίθεται στη Γκαλερί Semper στη Δρέσδη, Γερμανίας από το 1955.
3. Adoration of the Shepherds by Caravaggio (1609)
Το μπαρόκ αριστούργημα Adoration of the Shepherds (ελλην.τίτλος: Λατρεία των Ποιμένων) είναι ελαιογραφία ζωγραφισμένη από τον Μικελάντζελο Μερίσι, γνωστό και ως Καραβάτζιο (Caravaggio).
Ιστορικά, ο πίνακας βασίζεται γύρω από αρκετούς βοσκούς που φτάνουν όχι έγκαιρα για τη γέννηση του Ιησού Χριστού, αλλά λίγο μετά. Στη σκηνή, ο Ιησούς, ο Ιωσήφ και η Μαρία φαίνονται ξαπλωμένοι στο πάτωμα του στάβλου. Το σκηνικό είναι ταπεινό σε σχέση με άλλες απεικονίσεις της γέννησης του θεανθρώπου.
Ίσως το πιο σημαντικό συνολικά είναι το γεγονός ότι ο Καραβάτζιο έχει, όπως υποστηρίζεται, σκόπιμα αφήσει έξω πολλά από τα πνευματικά στοιχεία της γέννησης του Χριστού. Δεν υπάρχει παντοδύναμη δέσμη φωτός που εισέρχεται στον στάβλο παρόλο που υπάρχει σίγουρα χώρος για αυτήν στο επάνω αριστερό μέρος της εικόνας. Ο ίδιος ο Ιησούς δεν περιβάλλεται από καμία πνευματική ή μη γήινη αύρα.
O πίνακας βρίσκεται στο Museo Interdisciplinare Regionale (MuMe) στην Σικελία.
4. Merry Christmas by Viggo Johansen (1891)
Ο Viggo Johansen (1851 – 1935) ήταν Δανός ζωγράφος και μέλος των Skagen Painters, που συναντιόταν κάθε καλοκαίρι στα βόρεια της Γιουτλάνδης. Επηρεάστηκε πολύ από τον ιμπρεσιονιστή Κλοντ Μονέ και ήταν ένας από τους πιο εξέχοντες ζωγράφους της Δανίας τη δεκαετία του 1890.
Σε αυτήν την ελαιογραφία γνωστή και ως Silent Night εκτός από Merry Christmas, απεικονίζεται η σκηνή όπου μέλη της οικογένειας του καλλιτέχνη, χορεύουν και τραγουδούν γύρω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σαλόνι, στο Amaliegade στην Κοπεγχάγη. Η σύζυγος του Johansen, η Μάρθα διακρίνεται σε πρώτο πλάνο ανάμεσα στις κόρες της Έλεν και τη μικρή Νάνα. Ο Johansen ήταν απασχολημένος μπροστά στο καβαλέτο και το χαρούμενο σχόλιο που έκανε είναι ότι ο ίδιος στεκόταν πίσω από το δέντρο. Στη γωνία βλέπουμε τη θεία Μάρθα, να παρατηρεί από απόσταση τα παιδιά.
Ο πίνακας βρίσκεται στο μουσείο τέχνης Hirschsprung Collection στην Κοπεγχάγη.
5. Santa with Drawers by Salvador Dali (1948)
Ο περίφημος Ισπανός καλλιτέχνης Salvador Dali (Σαλβαδόρ Νταλί) δεν ήταν ξένος με τις παράξενες εικόνες και την αλλοίωση της πραγματικότητας, που πολλοί θα έλεγαν ότι τις εφηύρε. Αλλά το 1948, ο εστεμμένος σουρεαλιστής βασιλιάς ζωγράφισε ίσως ένα από τα πιο αντισυμβατικά έργα της καριέρας του.
Το έργο Santa with Drawers παρουσιάζει έναν γιγάντιο Άγιο Βασίλη να ξεσπά από μια χιονισμένη τούνδρα, με συρτάρια να προεξέχουν από τη θρυλική κοιλιά του. Τα συρτάρια περιείχουν τα χαρακτηριστικά ρολόγια του Νταλί και το μικρό λευκό κουνελάκι.
Η Hallmark, η μεγαλύτερη εταιρεία ευχετήριων καρτών στον κόσμο, είχε αναθέσει στον Νταλί, και σε άλλους ανερχόμενους καλλιτέχνες εκείνης της δεκαετίας, να σχεδιάσουν χριστουγεννιάτικες κάρτες.
