Το παραμύθι, «Το Κορίτσι με τα Σπίρτα» δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1845, από τον Χανς Κρίστιαν Άντερσον, τον γνωστό Δανό λογοτέχνη και αναφέρεται στην ιστορία ενός ανήλικου κοριτσιού που προσπαθεί να πουλήσει σπίρτα στο δρόμο την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Το παιδί φοβάται να πάει στο σπίτι χωρίς να πουλήσει αρκετά σπίρτα καθώς την περιμένει ένας βίαιος πατέρας στο σπίτι. 

Αυτή η τραγική διήγηση ζωγραφίζει μια θλιβερή εικόνα της ζωής για τους φτωχούς τη δεκαετία του 1840, αλλά επίσης φέρνει μαζί του αυτή τη ζοφερή ελπίδα ενός παραμυθιού με οράματα τεράστιων χριστουγεννιάτικων δέντρων και πεφταστέρια που εμφανίζονται μπροστά στο νεαρό κορίτσι που ταιριάζει στις επιθυμίες και τα όνειρά της που στο τέλος πεθαίνουν μαζί της (Esther Lobardi,2019). Το παραμύθι δείχνει τις σκληρές πραγματικότητες της φτώχειας και εμπεριέχει σκοτάδι, μελαγχολία και μια νοσηρή εμμονή με συνέπειες για τις πράξεις μας.

Το «Το Κορίτσι με τα Σπίρτα» είναι ένα βιβλίο πολύ μελετημένο στους ακαδημαϊκούς κύκλους. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το πως ο συγγραφέας εμπνέυστηκε το παραμύθι. Μία από αυτές είναι η δημοφιλής ξυλογραφία του Δανού καλλιτέχνη Johan Thomas Lundbye που απεικονίζει ένα φτωχό παιδί να πουλάει σπίρτα, η οποία τυπώθηκε σε ημερολόγιο το 1843.  Άλλη εκδοχή ισχυρίζεται ότι εμπνέυστηκε την ιστορία από το ταξίδι του στη Σλοβακία, όπου έγινε μάρτυρας σε καταστροφή από φωτιά της πόλης Ντέβιν και οι γυναίκες έψαχναν τα χαμένα παιδιά τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Χανς Κρίστιαν Άντερσον έχασε τον πατέρα του πολύ νωρίς λόγω της αφόρητης φτώχιας που ζούσαν σαν οικογένεια και τελείωσε το σχολείο άπορων παιδιών. Ειδικά η μητέρα του έζησε ακραία φτώχεια σαν παιδί και μάλλον η πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι το παραμύθι το εμπνεύστηκε από τα βιώματα της και όπως επιβεβαιώνεται σε μία επιστολή του, έγραψε ότι ο κάθε χαρακτήρας από τα παραμύθια του δεν γεννήθηκε από τη φαντασία του, τους γνωρίζε όλους. 

Το κορίτσι πεθαίνει στο τέλος του παραμυθιού, αλλά η ιστορία αφορά πολύ περισσότερο την επιμονή για επικράτηση της ελπίδας. Το κορίτσι κρυώνει, είναι ξυπόλυτο και πανφτωχό, χωρίς κανένα φίλο στον κόσμο και όμως ελπίζει, ονειρεύεται ζεστασιά και φως, την παραμονή Πρωτοχρονιάς, μια εποχή που θα έπρεπε να περιβάλλεται από αγάπη. Οι σκληρές πραγματικότητες της φτώχειας στοιχειώνουν την πραγματικότητα του μικρού κοριτσιού,  που πρέπει να πουλήσει μέχρι και το τελευταίο της σπίρτο από φόβο ότι θα ξυλοκοπηθεί από τον πατέρα της κατά την επιστροφή της στο σπίτι. Αυτός ο φόβος την ωθεί να μείνει έξω όλη τη νύχτα, πράγμα που τελικά οδηγεί στο θάνατό της από υποθερμία.

Χάρη στη συντομία και την ευαίσθητη προσέγγισή του στο θέμα του θανάτου, αυτό το παραμύθι χρησιμεύει ως ένα εξαιρετικό εργαλείο, όπως τα περισσότερα παραμύθια, για να διδάξει στα παιδιά σημαντικά μαθήματα για τα πιο σκληρά θέματα στη ζωή, όπως ο θάνατος και η απώλεια, καθώς και τα κοινωνικά θέματα όπως η φτώχεια και η φιλανθρωπία. Μπορεί να μην θέλουμε να σκεφτούμε τα φρικτά πράγματα που συμβαίνουν καθημερινά και είναι σίγουρα δύσκολο να εξηγήσουμε τέτοια πράγματα στα παιδιά μας. Όμως αυτό το παραμύθι μας διδάσκει ότι μπορούμε να μάθουμε τα μεγαλύτερα μαθήματα από τα παιδιά , το πώς αντιμετωπίζουν τις πιο απελπιστικές καταστάσεις. Στις τελευταίες της στιγμές, το μικρό κορίτσι βλέπει οράματα λαμπρότητας, βλέπει την ελπίδα, όμως, ο θάνατος της είναι τραγικός και ανησυχητικός.

Υπήρξαν πολλές διαφορετικές προσαρμογές του παραμυθιού «Το Κορίτσι με τα Σπίρτα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσον, συμπεριλαμβανομένων αρκετών ταινιών μικρού μήκους κινουμένων σχεδίων και ζωντανής δράσης, που παρέχουν έναν ευκολότερο τρόπο στα παιδιά να έχουν πρόσβαση στα θέματα αυτού του λαμπρού σύντομου έργου μυθοπλασίας.

Το «Το Κορίτσι με τα Σπίρτα» είναι ένα κλασσικό παραμύθι που η γονείς θα έπρεπε να διαβάζουν στα παιδιά τους, καθώς τα μυνήματα που μεταδίδει είναι πολλά και δυστυχώς είναι επίκαιρο μέχρι και σήμερα. Ακόμα υπάρχει αυτή η βιαιότητα απέναντι στα μικρά παιδία από τους γονείς τους, παιδιά που αναγκάζονται να δουλέψουν για να ζήσουν, που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σχολείο, παιδιά που οι γονείς τους τα μεγαλώνουν σε άθλιες συνθήκες και τα χτυπάνε καθημερινά. 

 

Απόσπασμα από το παραμύθι 

“Σε κείνη τη γωνιά την αυγή που χάραξε, έχοντας φύγει πια η τελευταία νυχτιά εκείνου του χρόνου, οι περαστικοί βρήκανε καθισμένο, ένα φτωχό κοριτσάκι ξυπόλητο, γερμένο στον τοίχο, παγωμένο κι ακίνητο. Δίπλα της είχε μερικά καμένα σπίρτα.

«Θέλησε να ζεσταθεί» έλεγε ο κόσμος και συνεχίζανε το δρόμο τους.

Κανείς τους όμως δεν είχε τη παραμικρή καν υποψία, τι όμορφα πράγματα είχε δει εκείνη τη τελευταία νύχτα, κανείς δεν φαντάστηκε καν, με ποιά ομορφιά και λαμπρότητα, αυτή κι η γιαγιά της είχανε μπει στις χαρές της νέας αυτής χρονιάς!”

 

*Διαβάστε ολόκληρο το παραμύθι από την ελεύθερη ψηφιακή βιβλιοθήκη ebook4greeks.gr