Ο Κόμης Λεβ Νικολάγεβιτς Τολστόι, γνωστός συγγραφέας με το όνομα Λέων Τολστόι γεννήθηκε στις 9/9/1828, στη πόλη Τούλα στη δυτική Ρωσία.  Τα πιο γνωστά του έργα είναι μυθιστορήματα του είναι το  “Άννα Καρέρινα’’ και  το ‘‘Πόλεμος και Ειρήνη’’.

Γεννημένος από αριστοκρατική οικογένεια, λάμβανε κατοίκων πρωτοβάθμια εκπαίδευση στα χέρια Γάλλων και Γερμανών δασκάλων. Ποτέ του όμως δεν κατάφερε να πάρει πτυχίο. Το 1843 εγγράφθηκε σε πρόγραμμα Ανατολικών Γλωσσών στο Πανεπιστήμιο του Καζάν και οι χαμηλοί βαθμοί τον ανάγκασαν να αλλάξει σε ένα πιο εύκολο πρόγραμμα δικαίου που ούτε αυτό πέρασε. Έφυγε από το Πανεπιστήμιο το 1847.

Αργότερα  εργάστηκε ως αγρότης ανεπιτυχώς και τα χρέη του από την χαρτοπαιξία συνεχώς αυξάνονταν.  Ένα από τα 4 αδέλφια του, ο Νικολάι ο οποίος ήταν στρατιωτικός τον ώθησε να ενταχτεί στο στρατό όπου και πολέμησε στον πόλεμο της Κριμαίας μέχρι τον Αύγουστο του 1855. ‘Ελαβε μέρος ως αξιωματικός του πυροβολικού και του απονεμήθηκαν πολλές ανώτερες διακρίσεις. Για τις φρικαλεότητες του πολέμου αυτού έγραψε στα «Διηγήματα της Σεβαστούπολης (1855-1859)». Στα διηγήματα αυτά ο Τολστόι δείχνει φανατικά την έχθρα του προς τον πόλεμο και παράλληλα εγκωμιάζει τον ηρωισμό των συμπατριωτών του στρατιωτών.

Στα 1862 ο Τολστόι παντρεύτηκε την κατά 16 χρόνια μικρότερη του Σοφία Αντρέγιεβνα Μπερς και απέκτησαν μαζί 13 παιδιά. Το 1863 τέλειωσε το διήγημά του «Οι Κοζάκοι», στο οποίο απεικόνισε τους ανθρώπους και τη φύση του Καυκάσου. Από το 1863 ως το 1869 ασχολήθηκε με τη συγγραφή του μυθιστορήματος «Πόλεμος και Ειρήνη». Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1869 και θεωρείται ως ένα από τα πιο σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Σκιαγραφεί με πολλές λεπτομέρειες τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εξαιτίας της γαλλικής εισβολής στη Ρωσία περιγράφοντας συνάμα και το αντίκτυπο της εποχής του Ναπολέοντα στην τσαρική κοινωνία, όπως φαίνεται μέσα από τα μάτια των πέντε ρωσικών αριστοκρατικών οικογενειών.

Στο άλλο του μεγαλειώδες μυθιστόρημα, την «Άννα Καρένινα» (1873), Στο επίκεντρο του έργου βρίσκεται ο κόσμος των αριστοκρατών, ανάμεσά τους και η ηρωίδα του μυθιστορήματος Άννα Καρένινα, μια νέα όμορφη γυναίκα της υψηλής κοινωνίας, η οποία ζει σε μια καταπιεστική γι’ αυτήν οικογένεια μαζί με τον σύζυγό της και το γιο της. Σύντομα η ισορροπία της ζωής της ανατρέπεται, όταν γνωρίζει τον κόμη Βρόνσκι, που είναι νέος, όμορφος, πλούσιος και κοσμικός. Η αίσθηση του καθήκοντος απέναντι στο σύζυγο και η αγάπη για το παιδί της δεν δείχνουν να είναι αρκετά ώστε να την αποτρέψουν από τον έρωτα που αρχίζει να νιώθει για τον Βρόνσκι. Ο τελευταίος νιώθει τα ίδια συναισθήματα για την Άννα, παρ’ ότι φλερτάρει και την Κίτι, μακρινή συγγενή εξ αγχιστείας της Άννας. Παράλληλα, ο Τολστόι αφηγείται την ιστορία του Λιέβιν, ενός πλούσιου κτηματία και φίλου της οικογένειας του αδερφού της Άννας, Στιέπαν Αρκαντίγεβιτς, ο οποίος αρχικά ζει εργένης στο χωριό απασχολούμενος με γεωργικές εργασίες και τη συγγραφή ενός βιβλίου για τη γεωργία στη Ρωσία. Στα μισά του βιβλίου παντρεύεται την Κίτι, πράγμα που ήθελε από την αρχή του έργου, όμως η Κίτι του είχε αρνηθεί, καθώς ήταν ερωτευμένη με τον Βρόνσκι. Το βιβλίο αυτό εμπεριέχει αυτοβιογραφικά στοχία του Τολστόι  εφόσον οι πρωταγωνιστές Κίτη και Λιέβιν απεικονίζουν τη σχέση του με τη γυναίκα του. 

Το βιβλίο του «Άννα Καρένινα» μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες και κυκλοφόρησε στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Με βάση το μυθιστόρημα έχουν ανεβεί σε πολλές χώρες διάφορες θεατρικές παραστάσεις, ενώ στη σκηνή παίχτηκε ακόμα με τη μορφή μπαλέτου, όπερας, ακόμη και μιούζικαλ. Επίσης έχουν γυριστεί από διάφορους σκηνοθέτες και αρκετές κινηματογραφικές ταινίες, με πιο διάσημη την ομώνυμη χολιγουντιανή παραγωγή του 1935 (Άννα Καρένινα), στην οποία τον ρόλο της Άννας Καρένινα υποδύεται η Γκρέτα Γκάρμπο. Ενώ το 2013 την υποθύθηκε η Κίρα Νάιτλι . 

Ο Τολστόι αγωνιζόμενος για να αποκαλύψει το νόημα της ζωής, υπέστη μια πνευματική κρίση. Πίστευε ότι οι χριστιανικές εκκλησίες ήταν διεφθαρμένες και αντί για οργανωμένη θρησκεία, ανέπτυξαν τις δικές του πεποιθήσεις. Αποφάσισε να εκφράσει αυτές τις πεποιθήσεις με τη δημιουργία μιας νέας έκδοσης με τίτλο «Ο Μεσολαβητής το 1883». Εξαιτίας αυτών  πεποιθήσεών του, ο Τολστόι εκτοπίστηκε από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και παρακολουθείτο από τη μυστική αστυνομία.

Η δύναμη του κριτικού ρεαλισμού του Τολστόι εκδηλώθηκε στις σελίδες του μυθιστορήματός του «Ανάσταση» (1889). Ο Τολστόι έγραψε και θεατρικά έργα όπως «Το κράτος του ζόφου», «Το ζωντανό πτώμα», «Οι καρποί της Παιδείας» (κωμωδία). Άλλα έργα του στα οποία εκφράζεται η ιδιότυπη θρησκευτικότητά του είναι «Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς» (1884), «Αφέντης και δούλος» (1895), «Τι πιστεύω», «Τι να κάνουμε λοιπόν» και η περίφημη πραγματεία του «Τι είναι τέχνη».

Πέθανε το 20/11/1910 από πνευμονία σε ηλικία 82 ετών.

‘‘Δεν υπάρχει αληθινή ηδονή, εκτός από εκείνη που δίνει η δημιουργικότητα. Είτε φτιάχνει κανείς μολύβια, είτε μπότες, είτε ψωμί, είτε παιδιά. Χωρίς δημιουργία δεν υπάρχει αληθινή ευχαρίστηση’’, είπε κάποτε ο Λέων Τολστόι.